Samofakturowanie to kłopot, nie ułatwienie

Rzeczpospolita (2010-09-27), autor: Łukasz Wojtkowiak , oprac.: GR

wrz 28, 2010

Fakturę VAT z reguły wystawia sprzedawca. Są jednak przepisy, które pozwalają, by wystawił ją nabywca towaru bądź usługi. Niestety, stawiają zbyt rygorystyczne warunki. Powinno się to wkrótce zmienić.

Jak czytamy w Rzeczpospolitej, możliwość samofakturowania przewidują przede wszystkim przepisy unijne, czyli 112 dyrektywa VAT. Zgodnie z jej art. 220 faktura może być wystawiona przez samego podatnika lub też w jego imieniu i na jego rzecz przez osobę trzecią. Regulację tę uzupełnia art. 224 dyrektywy, który określa ramowe warunki formalne wystawiania faktur przez nabywcę lub usługobiorcę.

Wdrożeniem tych regulacji unijnych do polskiego prawa podatkowego jest § 6 rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. dotyczącego m.in. zasad fakturowania.

Określone w nim warunki wystawiania faktur przez nabywcę stawiają pod znakiem zapytania sens stosowania tego rozwiązania. Wątpliwości budzi kwestia podpisu jako sposobu akceptacji przez sprzedawcę faktur wystawionych przez nabywcę. Oznacza to bowiem podwojenie działań potrzebnych do wystawienia faktury. Powinien ją wystawić nabywca i wysłać do sprzedawcy. Ten z kolei zobowiązany jest podpisać oryginał i odesłać do nabywcy. Dwie strony angażują się w wystawienie jednego dokumentu, dwa razy jest on wysyłany.

Wymóg podpisu sprzedawcy na fakturze w praktyce cofa nas do stanu sprzed 1 maja 2004 r., kiedy to faktury wymagały dla swojej ważności podpisów stron transakcji. To z kolei wydaje się niezgodne z prawem wspólnotowym, albowiem zgodnie z art. 229 dyrektywy 112 państwa członkowskie nie mogą wymagać od podatników podpisywania faktur. Tutaj wprawdzie „wystawcą” faktury jest nabywca, a podpis wymagany jest od sprzedawcy, jednak bez tego podpisu wystawiona faktura nie ma racji bytu i nie wywoła pożądanych skutków.

Ten wymóg nabiera szczególnego znaczenia w przypadku faktur elektronicznych.

Przepisy rozporządzenia ministra finansów zostały jednak wydane przed nowelizacją art. 224 dyrektywy 112.  Od 11 sierpnia art. 224 dyrektywy został znacznie uproszczony. Przewiduje teraz, że warunkiem samofakturowania jest jedynie istnienie wcześniejszego porozumienia między podatnikiem a nabywcą i określonej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez dostawcę towarów lub usług.

Unijne przepisy przejściowe przewidują, że państwa członkowskie mają dostosować wewnętrzne regulacje do znowelizowanego brzmienia dyrektywy do 31 grudnia 2012 r., a nowe prawo wewnętrzne ma zacząć obowiązywać nie później niż 1 stycznia 2013 r.

Więcej w Rzeczpospolitej z 27 września 2010 r.