Kiedy pracodawca musi zwrócić do ZUS emeryturę lub rentę pracownika

Rzeczpospolita (2010-10-13), autor: Jan Kalicki , oprac.: GR

paź 14, 2010

Firma musi to zrobić, jeśli przekazała nieprawidłowe dokumenty za przechodzącego na to świadczenie pracownika, który otrzymał je nienależnie. Grożą jej też odsetki ustawowe  – czytamy w Rzeczpospolitej.

Jeśli nienależne pobranie świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek (np. pracodawcę) nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami przewidzianymi w przepisach kodeksu cywilnego obciąża płatnika składek. Pracownik jest w tym wypadku zwolniony z odpowiedzialności i nie musi zwracać do ZUS otrzymanych kwot.

Nie ma przy tym znaczenia, czy pracodawca przekazał do ZUS nieprawdziwe dane umyślnie, czy wskutek niedbalstwa.

Jeśli wyjdzie na jaw, że pracownik niesłusznie pobrał świadczenie wskutek podania przez pracodawcę nieprawdziwych danych, ZUS zobowiązuje płatnika składek do zwrotu wypłaconej emerytury lub renty. Wydaje wtedy odpowiednią decyzję, w której wskazuje m.in. nienależnie wypłaconą kwotę, którą pracodawca musi przekazać na rachunek ZUS.

W decyzji o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń ZUS podaje również kwotę odsetek ustawowych obliczonych od dnia ich wypłaty do dnia wydania decyzji. Odsetki te, wraz z należnością główną, również należy zwrócić na podany rachunek ZUS. Odsetki ustawowe – co do zasady – naliczane są również za okres od dnia wydania decyzji do dnia dokonania zwrotu nienależnych świadczeń. Jeśli jednak pracodawca zwróci dobrowolnie należność wynikającą z decyzji, ZUS nie naliczy odsetek za okres po jej wydaniu.

ZUS zwalnia też pracodawcę z zapłaty odsetek, jeśli ten poinformował organ rentowy o tym, że przekazał nieprawdziwe dane w wystawionym dokumencie. W takim wypadku pracodawca zwraca więc tylko nominalne kwoty nienależnie wypłacone przez ZUS pracownikowi.

Termin zapłaty należności głównej i odsetek ustawowych wynosi miesiąc od dnia doręczenia decyzji. W razie braku wpłaty w tym terminie ZUS dochodzi należności w drodze egzekucji administracyjnej.

Pracodawca może zostać zobowiązany do zwrotu świadczenia nienależnie wypłaconego pracownikowi przez ZUS maksymalnie za trzy lata wstecz. Jeśli jednak powiadomił on organ rentowy o przekazaniu błędnych danych w dokumentacji emerytalno-rentowej, a mimo to ZUS nadal wypłacał świadczenie, zwrot obejmie maksymalnie ostatnie 12 miesięcy. Zatem gdy świadczeniobiorca pobrał niesłusznie świadczenie za dłuższy okres niż odpowiednio trzy lata lub 12 miesięcy, pracodawca zwolniony jest z obowiązku zwrotu tych kwot.

Więcej w Rzeczpospolitej z 13 października 2010 r.