Pracodawca ma obowiązek przenieść pracownika do innej pracy zarówno wtedy, gdy stał się on niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek choroby zawodowej, jak i w razie stwierdzenia u niego objawów wskazujących na jej powstawanie – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

W razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej pracodawca jest obowiązany przenieść go do innej pracy nienarażającej na działanie czynnika, który wywołał te objawy.

Przeniesienie następuje na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas w nim określony.
Obowiązek przeniesienia do innej pracy jest bezwzględny. Pracodawca musi się z niego wywiązać, nawet jeżeli pracownik jest temu przeciwny. Nadal aktualna jest uchwała Sądu Najwyższego z 28 sierpnia 1967 r. (I PR 256/67, OSNC 1968/3/52), zgodnie z którą rezygnacja pracownika z ochrony swego zdrowia, wynikająca z chęci utrzymania wyższych zarobków, nie może usprawiedliwiać dalszego zatrudniania go w warunkach szkodliwych dla jego zdrowia. Sprzeciw pracownika nie ma żadnego znaczenia dla skuteczności zmiany pracy, gdyż przeniesie do innej pracy w trybie art. 230 k.p. jest poleceniem, którego odmowa wykonania może być uznana za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (wyrok SN z 1 grudnia 1999 r., I PKN 425/99, OSNP 2001/8/263)

Pracodawca, który nie wywiąże się z obowiązku przeniesienia pracownika do innej pracy, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika, karane grzywną od 1000 zł do 30 000 zł (art. 283 par. 1 k.p.).
W takim razie pracownik ma prawo odmówić dalszego wykonywania pracy i rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy na mocy art. 55 k.p.

Pracownik ma prawo domagać się odszkodowania od pracodawcy w następujących sytuacjach:

– gdy pracodawca zaniedbał poddania pracownika badaniom lekarskim, w wyniku których ewentualnie mógłby być skierowany do innej pracy w celu zapobieżenia dalszemu rozwojowi tej choroby oraz zatrudniał go przez dłuższy czas w warunkach wysoce szkodliwych dla zdrowia (wyrok SN z 9 stycznia 1969 r., I PR 392/68, OSNC 1969/10/181),

– gdy pracodawca wprawdzie kierował pracownika na odpowiednie badania, ale nie przesunął go do innej pracy mimo stwierdzenia u niego objawów choroby zawodowej. Wówczas należne pracownikowi odszkodowanie powinno odpowiadać różnicy między zarobkami, jakie pracownik mógłby osiągnąć po zaprzestaniu w odpowiednim czasie wykonywania pracy w warunkach szkodliwych, a rzeczywistymi jego dochodami (wyrok SN z 10 czerwca 1975 r. III PR 21/75, OSNC 1976/6/137).

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 28 kwietnia 2011 r.