Osoby urodzone w latach 1949 – 1968 mogą nabyć prawo do wcześniejszej emerytury i to nie tylko pracowniczej czy z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach, ale także emerytury przysługującej na podstawie Karty nauczyciela. Osobom urodzonym w latach 1949 -1968 nie przysługuje natomiast możliwość uzyskania wcześniejszej emerytury z tytułu uprawnienia do renty wypadkowej, a także emerytury dla nauczycieli akademickich – czytamy w Rzeczpospolitej.
Jak wyjaśnia dziennik, urodzeni po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r., aby uzyskać jedną z wymienionych emerytur, musieli spełnić do końca 2008 r. wszystkie warunki wymagane od osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. Ponadto, jeśli w 1999 r. przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego, muszą zgłosić do ZUS wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE do budżetu państwa.
Konieczność spełnienia do końca 2008 r. warunku wieku emerytalnego wymaganego do przyznania jednej z wcześniejszych emerytur (na ogół 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn) skutkuje tym, że w większości przypadków świadczenie to mogą uzyskać wyłącznie kobiety urodzone w latach 1949 – 1953. Tylko bowiem one ukończyły wymagany wiek do 31 grudnia 2008 r. Mężczyźni urodzeni w 1949 r. lub później przewidziany dla nich wiek 60 lat ukończyli najwcześniej 1 stycznia 2009 r.
Mężczyźni urodzeni po 31 grudnia 1948 r. mogą uzyskać wyłącznie emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w wieku niższym niż 60 lat, emeryturę z tytułu działalności twórczej lub artystycznej oraz emeryturę nauczycielską przewidzianą w Karcie nauczyciela.
Możliwość nabycia prawa do wcześniejszej emerytury pracowniczej przez osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. wynika z art. 46 ustawy emerytalnej. Zgodnie z tym przepisem mogą one uzyskać to świadczenie, jeśli:
– warunki wymagane do jej przyznania spełniły do 31 grudnia 2008 r,
– nie przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego lub złożyły wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
Konieczność spełnienia do końca 2008 r. warunku wieku emerytalnego wymaganego do przyznania emerytury pracowniczej (55 lat dla kobiet lub 60 lat dla mężczyzn), a także brak możliwości jej przyznania po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego oznacza, iż obecnie, spośród osób urodzonych w latach 1949 –1968, wcześniejszą emeryturę pracowniczą mogą uzyskać tylko kobiety z roczników 1951 – 1953. ZUS przyzna im świadczenie, jeśli do końca 2008 r. udowodniły wymagany staż ubezpieczeniowy w wymiarze co najmniej 30 lat. Staż ten może być jednak obniżony do 20 lat, jeśli lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS stwierdzili całkowitą niezdolność do pracy.
Należy podkreślić, że ZUS wymaga, aby do końca 2008 r. zostały spełnione wyłącznie warunki dotyczące wieku oraz wymaganego stażu ubezpieczeniowego. Pozostałe wymogi mogą być spełnione później. Dotyczy to:
– pozostawania w ubezpieczeniu pracowniczym ostatnio, przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę,
– pozostawania w stosunku pracy co najmniej przez sześć miesięcy w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym,
– uzyskania orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy (jeśli jest to niezbędne do przyznania emerytury), jeżeli w orzeczeniu zostanie stwierdzone, że niezdolność do pracy powstała do końca 2008 roku.
Warunkiem uzyskania wcześniejszej emerytury pracowniczej przez osoby ze średniej grupy wiekowej jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa. W razie zgłoszenia takiego wniosku i przyznania emerytury umowa z otwartym funduszem emerytalnym staje się nieważna z mocy samego prawa, a ZUS wykreśla wpis o członkostwie w OFE z Centralnego Rejestru Członków Otwartych Funduszy Emerytalnych i zawiadamia o tym wykreśleniu właściwy fundusz emerytalny.
Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. mogą również uzyskać emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W większości przypadków taką możliwość mają tylko kobiety, które do końca 2008 r. ukończyły wymagany wiek emerytalny, a także osiągnęły odpowiedni staż ubezpieczeniowy oraz staż pracy szczególnej.
Podobnie jak emerytura pracownicza, tak również emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje tym spośród urodzonych w latach 1949 – 1968, którzy warunki wymagane do jej przyznania spełnili do 31 grudnia 2008 r. Ponadto, jeśli przystąpili do OFE, przy ubieganiu się o wcześniejszą emeryturę muszą złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
Mężczyźni urodzeni po 1948 r., którzy przynajmniej przez 15 lat wykonywali przed 2009 rokiem pracę szczególną określoną w wykazie A, nie mogą się ubiegać z tego tytułu o wcześniejszą emeryturą. Wiek 60 lat ukończyli bowiem (lub ukończą) po 31 grudnia 2008 r.
Nauczyciele urodzeni w latach 1949 -1968, którzy do końca 2008 r. udowodnili wymagany staż ubezpieczeniowy, w tym odpowiedni okres pracy nauczycielskiej, mogą przejść na emeryturę bez względu na to, w jakim są wieku. Uprawnienie to przysługuje zarówno kobietom, jak i mężczyznom pod warunkiem rozwiązania stosunku pracy. A jeśli należą do OFE – dodatkowo muszą zrzec się zgromadzonych tam środków.
Więcej w Rzeczpospolitej z 7 czerwca 2011 r.