Osoby, które co najmniej przez 15 lat były zatrudnione przy pracy szczególnej mogą uzyskać emeryturę pomostową w obniżonym o pięć lat wieku emerytalnym. Muszą do tego udowodnić okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn – informuje Rzeczpospolita.
Jak czytamy w dzienniku, ustawa przewiduje dwie możliwości uzyskania uprawnień do emerytury pomostowej. Pierwsza dotyczy wszystkich osób objętych jej regulacjami i przewidziana jest w art. 4 tej ustawy. Druga możliwość dotyczy tylko niektórych grup pracowników wykonujących ściśle określone prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Zgodnie z art. 4 ustawy pomostowej, pomostówka przysługuje pracownikowi urodzonemu po 31 grudnia 1948 r., który spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, posiada co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, przed 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w nowych wykazach lub prace w szczególnych warunkach (w szczególnym charakterze) wymienione w starych wykazach, po 31 grudnia 2008 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w nowych wykazach, rozwiązał stosunek pracy.
Ustalając wymagany staż pracy szczególnej, ZUS może sumować okresy pracy w szczególnych warunkach z okresami pracy w szczególnym charakterze lub o szczególnym charakterze.
Ustalając wymagany 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ZUS uwzględnia wyłącznie okresy wykonywania tego zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Tak więc podobnie jak ma to miejsce w przypadku wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach ZUS nie zalicza okresu pracy szczególnej wykonywanej np. w ramach działalności gospodarczej czy umowy-zlecenia.
Przepisy wymagają również, aby zatrudnienie w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze było wykonywane w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie są więc zaliczane okresy, w których pracownik był zatrudniony np. na pół lub ćwierć etatu.
Podobnie jak ma to miejsce przy emeryturze z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ZUS nie uwzględnia przy ustalaniu takiego zatrudnienia okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Nie są również zaliczane okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego oraz służby wojskowej.
Ustawa pomostowa wymaga nie tylko odpowiednio długiego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Dla celów przyznania tego świadczenia konieczne jest również, aby ubezpieczony wykonywał taką pracę po 31 grudnia 2008 r. Nie musi to być długi okres zatrudnienia. Wystarczy nawet jeden dzień.
Osoby, które po 31 grudnia 2008 r. nie pracowały w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w nowych wykazach, co do zasady nie mogą nabyć prawa do emerytury pomostowej. Jeśli jednak 1 stycznia 2009 r. miały wymagany okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, mogą skorzystać z uprawnień na podstawie art. 49 ustawy pomostowej.
Przepisy wymagają, aby osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową wykonywała pracę szczególną przed 1 stycznia 1999 r. W tym jednak przypadku nie musi to być praca wymieniona w nowych wykazach.
Prawa do pomostówki nie mają osoby, które nie pracowały w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r.
Kolejnym warunkiem wymaganym do przyznania emerytury pomostowej na ogólnych zasadach jest posiadanie wymaganego stażu ubezpieczeniowego. Wynosi on co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Przy jego ustalaniu ZUS uwzględnia wszystkie okresy składkowe i nieskładkowe wymienione w ustawie emerytalnej. Okresy nieskładkowe nie mogą przekraczać 1/3 udowodnionych okresów składkowych.
Ostatnim warunkiem wymaganym do przyznania emerytury pomostowej na ogólnych zasadach jest rozwiązanie stosunku pracy. Jeśli pracownik jest zatrudniony u kilku pracodawców, aby nabyć prawo do omawianego świadczenia, musi się zwolnić z pracy u każdego z nich. I to niezależnie od tego, czy wykonuje pracę wymienioną w nowych wykazach, czy jakiekolwiek inne zajęcie. Poza tym, jeśli ta dodatkowa praca wykonywana jest nawet na pół czy ćwierć etatu, musi z niej zrezygnować, jeśli chce przejść na pomostówkę.
Uzyskanie emerytury pomostowej nie jest uzależnione od tego, czy wnioskodawca był zatrudniony przy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze bezpośrednio przed zgłoszeniem wniosku o to świadczenie. Nie ma też znaczenia, czy przed przejściem na emeryturę był zatrudniony w ramach stosunku pracy.
Więcej w Rzeczpospolitej z 9 czerwca 2011 r.