Jeśli przyczyną nieszczęśliwego zdarzenia jest choroba danej osoby, wówczas nie można liczyć na odszkodowanie. Jeśli jednak pracownik ma zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że stan jego zdrowia jest przeciwwskazaniem do wykonywania danej pracy, pracodawca nie uwzględni tego dokumentu, a później pracownik, wykonując swoje obowiązki, ucierpi w wyniku swoich schorzeń, zachowanie pracodawcy można uznać za przyczynę zewnętrzną i wówczas można ubiegać się o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy – wyjaśnia „GW”.

Wypadek należy zgłosić pracodawcy niezwłocznie po tym, jak do niego dojdzie. O ile jest to możliwe i uraz nie jest ciężki, wypadek powinien zgłosić sam pracownik. Może to też zrobić każda inna osoba, która jest świadoma, że doszło do takiego zdarzenia. Zgłoszenie musi być pisemne. Pracodawca po jego otrzymaniu powinien zabezpieczyć miejsce wypadku oraz powiadomić Państwową Inspekcję Pracy.

Aby otrzymać świadczenie, potrzebne są w szczególności: protokół lub karta powypadkowa (sporządza ją pracodawca), prawomocny wyrok sądu pracy, zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod którego opieką znajduje się ubezpieczony, odpis aktu zgonu (w przypadku śmierci osoby, która uległa wypadkowi).

Kiedy zakończy się leczenie i rehabilitacja, wniosek o przyznanie pieniędzy wraz z dokumentacją trzeba złożyć w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, właściwej dla miejsca zamieszkania pracownika. Od dnia otrzymania wniosku ZUS ma 7 dni na wyznaczenie terminu badania poszkodowanego przez swego lekarza orzecznika. Ten ustala uszczerbek na zdrowiu i stwierdza, jaki jest jego związek z wypadkiem.

Zasiłek należy się każdemu ubezpieczonemu od wypadku pracownikowi. Natomiast osoby, które nie są na etatach, zatrudnione na umowę-zlecenie lub o dzieło, mogą dostać świadczenie tylko wtedy, gdy w umowie jest zaznaczone, że firma, na rzecz której pracują, zgłosiła ich do takiego ubezpieczenia. Prywatni przedsiębiorcy muszą opłacać składki sami sami.

W zależności od rodzaju wypadku i jego wpływu na stan zdrowia pracownika, można liczyć na następujące świadczenia:

– Zasiłek chorobowy w wysokości wynagrodzenia miesięcznego, wypłacany maksymalnie przez 182 dni, licząc od pierwszego dnia po wypadku.

– Świadczenie rehabilitacyjne wypłacane w przypadku, kiedy pracownik po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, jednak dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy.

–  Zasiłek wyrównawczy – dla pracownika, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem.

– Jednorazowe odszkodowanie – dla pracownika, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, albo dla członków rodziny pracownika, który poniósł śmierć w wyniku wypadku.

– Renta z tytułu niezdolności do pracy – dla pracownika, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy.

– Renta szkoleniowa – dla pracownika, który musi się przekwalifikować, gdyż wypadek przy pracy uniemożliwił mu dalszą pracę związaną z jego wykształceniem i kwalifikacjami.

– Renta rodzinna – dla członków rodziny zmarłego pracownika lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy.

– Dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej po pracowniku, który poniósł śmierć w wyniku wypadku.

– Dodatek pielęgnacyjny.

Na świadczenia nie może liczyć pracownik, który uległ wypadkowi z powodu rażącego niedbalstwa i naruszenia zasad bezpieczeństwa, przyczynił się do wypadku, ponieważ był pod wpływem alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych.     
 
Pracodawca nie może zwolnić pracownika tak długo, jak ten jest na zwolnieniu lekarskim po wypadku. To, czy szef wypowie pracownikowi umowę po jego powrocie ze zwolnienia, zależy od stanu zdrowia poszkodowanego i rodzaju wypadku, jakiemu uległ. Jeżeli pracownik ma orzeczenie lekarskie, które stwierdza brak przeciwwskazań do pracy na dotychczasowym stanowisku, firma ma obowiązek dopuścić zatrudnionego do pracy. Nie może wówczas wypowiedzieć mu umowy, uzasadniając ją złym stanem zdrowia czy brakiem przydatności na zajmowanym stanowisku.

Nawet jeśli pracownik faktycznie nie może wykonywać pracy na dotychczasowym stanowisku, szef nie może go zwolnić. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy zatrudniający ma obowiązek przenieść go wtedy na inne stanowisko. Muszą zostać spełnione dwa warunki: z orzeczenia lekarskiego wynika, że pracownik nie może dalej wykonywać swojej pracy na dawnym stanowisku, a przyczyną tego był wypadek przy pracy, pracownik nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Więcej w Gazecie Wyborczej z 16 czerwca 2011 r.