Dodatkowe formy oszczędzania na emeryturę różnią się stopniem i sposobem opodatkowania dochodów. Niekiedy przyszły emeryt będzie sam rozliczał uzyskane kwoty, a w innych przypadkach podatek pobierze za niego płatnik – pisze Dziennik Gazeta Prawna.
Dochody z tytułu oszczędzania na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE) są zwolnione z podatku dochodowego. Dochodem jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na IKE a sumą wpłat. Dochodu tego nie pomniejsza się o straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesionych w roku podatkowym oraz w latach poprzednich. Jednak, aby skorzystać ze zwolnienia, roczne wpłaty nie mogą przekroczyć limitu, tj. 3-krotności średniego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, które w 2011 roku wynosi 10 077 zł – informuje „DGP”.
Zwolnione z podatku są również transfery środków zgromadzonych na IKE w jednej instytucji finansowej do drugiej, a także do pracowniczego programu emerytalnego (PPE).
Aby skorzystać ze zwolnienie podatkowego, muszą być spełnione określone warunki związane z osiągnięciem wieku 55 lub 60 lat oraz częstotliwością wpłat na IKE. Ponadto gromadzenie środków na więcej niż jednym IKE opodatkowane są zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 75 proc.
Jeszcze innym rozwiązaniem jest tzw. indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), które zostało ustanowione ustawą o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych. Ustawa ta weszła w życie 1 maja 2011 roku.
IKZE oferuje ulgę w rozliczeniu PIT. Przewiduje możliwość odpisu od podstawy opodatkowania dokonanych wpłat na to konto w danym roku, jednak na koniec inwestycji trzeba będzie zapłacić podatek dochodowy. Będzie to podatek dochodowy obliczany na zasadach ogólnych według skali podatkowej (obecnie 18 proc. lub 32 proc.) od przychodu z tytułu wypłaty i wcześniejszego zwrotu. W przypadku IKE występuje podatek w wysokości 19 proc. tylko w przypadku wcześniejszego zwrotu i zwrotu częściowego. Jest to podstawowa różnica między IKE a IKZE.
Wśród obecnie dostępnych form oszczędzania niezwiązanych z tzw. III filarem, które jednak mogą przewidywać systematyczne wpłaty, są rachunki funduszy kapitałowych, które prowadzą towarzystwa funduszy inwestycyjnych oraz towarzystwa ubezpieczeniowe w przypadku ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych.
Dochody z jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych są obciążone 19 proc. podatkiem, pobieranym przez towarzystwo jako płatnika. Przepisy podatkowe w sposób preferencyjny traktują np. fundusze parasolowe z wydzielonymi subfunduszami. Oznacza to, że od dochodu uzyskanego z tytułu zamiany jednostek uczestnictwa subfunduszu A na jednostki innego subfunduszu B TFI nie pobiera podatku. Podatek zostaje odroczony i dzięki temu większa część środków może generować zyski. Podatek jest naliczany dopiero w momencie zbycia z funduszu inwestycyjnego.
Inną tradycyjną formą oszczędzania jest zakup obligacji, jednak nie ma tu specjalnych preferencji podatkowych dla oszczędzających. Podobnie jak w przypadku dochodów z akcji, posiadania tytułów uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, czy odsetek z lokat bankowych, odsetki z obligacji są opodatkowane 19-proc. podatkiem.
Zwolnienie podatkowe, jakie przewiduje ustawa o PIT, polega na tym, że wolne od podatku są odsetki od obligacji skarbowych oraz obligacji emitowanych przez samorządy, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta. Oznacza to, że przy obligacjach nabytych na rynku pierwotnym podatek pobierany jest tylko od tej części wypłacanych odsetek, które narosły faktycznie od momentu nabycia danych obligacji. Podatek nie jest pobierany od tych skumulowanych odsetek, które narosły do dnia zakupu obligacji na rynku pierwotnym i zostały uwzględnione w dziennej cenie sprzedaży obligacji.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 17 czerwca 2011 r.