CIT: W jaki sposób są opodatkowane krajowe i zagraniczne dywidendy

Rzeczpospolita (2011-07-06), autor: Monika Lewandowska , oprac.: GR

lip 6, 2011

Zasady obliczania podatku od zysku przekazywanego udziałowcowi lub akcjonariuszowi często zależą od postanowień umów międzynarodowych. Wypłacający może się na nie powoływać, tylko gdy uzyskał certyfikat rezydencji – czytamy w Rzeczpospolitej.

Zastosowanie niższej stawki lub zwolnienia uzależnione jest od spełnienia wielu warunków. Warto o nich pamiętać, aby nie oddawać fiskusowi wyższych kwot niż to konieczne.

Możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego wynika z dyrektywy o wspólnym opodatkowaniu spółek dominujących i spółek zależnych. Została ona wprowadzona do art. 20 ust 3 ustawy o CIT oraz do art. 22 ust 4 ustawy o CIT. Przewidują one następujące warunki zwolnienia:
– wypłacający jest spółką będącą podatnikiem podatku dochodowego, która ma siedzibę lub zarząd w Polsce lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej albo Europejskiego Obszaru Gospodarczego i podlega tam opodatkowaniu od całości swoich dochodów;

– uzyskujący przychody z tytułu dywidend jest spółką podlegającą w Polsce lub w innym państwie UE albo EOG opodatkowaniu od całości swoich dochodów (bez względu na miejsce ich osiągania);

– spółka uzyskująca dywidendy posiada bezpośrednio nie mniej niż 10 proc. udziałów (akcji) w kapitale spółki wypłacającej dywidendę minimum przez dwa lata, przy czym warunek dwuletniego posiadania udziałów może zostać również dotrzymany już po wypłacie dywidendy;

– spółka uzyskująca dywidendę nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania od całości swoich dochodów bez względu na źródło ich osiągania.

Jeżeli warunki te zostaną spełnione, to otrzymana dywidenda będzie traktowana jako dochód zwolniony przez polską spółkę.

Podobnie, jeżeli wskazane warunki są spełnione, polska spółka wypłacająca dywidendę zwolniona jest z obowiązku potrącenia 19 proc. zryczałtowanego podatku u źródła. Zastosowanie zwolnienia jest możliwe pod warunkiem posiadania certyfikatu rezydencji spółki otrzymującej dywidendę, wskazującego, że spółka otrzymująca w dniu wypłaty dywidendy była podatnikiem podatku dochodowego w danym kraju i nie korzystała ze zwolnienia z podatku w tym kraju.

Ostatnia z wymienionych przesłanek wspomnianego zwolnienia dla dywidend jest wynikiem nowelizacji ustawy o CIT, która weszła w życie od 1 stycznia 2011. Zgodnie z wprowadzonym warunkiem, aby zwolnienie dywidendy z podatku było możliwe, spółka wypłacająca dywidendę powinna uzyskać od udziałowca oświadczenie na piśmie, wskazujące że nie korzysta on ze zwolnienia z podatku w kraju swojej rezydencji (zgodnie z art. 26 ust 1f ustawy o CIT).

Inaczej wyglądają zasady opodatkowania przez spółkę polską dywidend z zagranicy, gdy nie znajdzie zastosowania zwolnienie zawarte w art. 20 ust 3 ustawy o CIT. Zgodnie z art. 20 ust 1 przychody ze źródeł położonych za granicą łączy się z przychodami uzyskanymi w Polsce. Oznacza to, że jeśli polska spółka otrzymuje dywidendy, które nie korzystają z tego zwolnienia, to zobowiązana jest je uwzględnić w zaliczkach na podatek dochodowy płaconych w ciągu roku. Jeżeli od dywidendy został pobrany podatek za granicą, to można go odliczyć od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów. Należy jednak pamiętać, że kwota takiego odliczenia nie może przekroczyć tej części podatku obliczonego przed odliczeniem, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w tym państwie i z tego źródła dochodu. Dodatkowo, przy spełnieniu dodatkowych warunków, odliczeniu podlega również kwota podatku od dochodów zapłacona przez spółkę wypłacającą dywidendę w części odpowiadającej udziałowi polskiej spółki.

Jeszcze inne są zasady opodatkowania dywidendy otrzymanej przez polską spółkę od polskiej spółki zależnej.
Chodzi o sytuację, gdy nie zostaną spełnione warunki dla zwolnienia przewidziane w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT. Wtedy podatek ma formę 19-proc. ryczałtu. Dochody nie są więc łączone z pozostałymi przychodami (dochodami) z działalności.

Oznacza to, że dla dochodów dywidendowych przewidziane są dwie różne metody opodatkowania: na zasadach ogólnych i ryczałtem. W tym drugim wypadku nie są one uwzględniane przy ustalaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu zgodnie z art. 7 ust 2 ustawy o CIT.

Gdy nie ma zwolnienia dla dywidend wypłacanych przez polskie spółki za granicę, to od wypłaconej kwoty trzeba pobrać podatek u źródła w wysokości przewidzianej we właściwej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania. Z reguły przewidują one bowiem korzystniejsze od krajowych zasady opodatkowania. Są jednak również umowy przewidujące 19-proc. stawkę, czyli taką samą jak przewiduje ustawa o CIT, lub nieprzewidujące podatku od dywidendy w ogóle .

Dopiero w sytuacji gdy z krajem spółki otrzymującej dywidendę nie łączy nas umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, stosuje się stawkę wynikającą z polskiej ustawy.

Więcej w Rzeczpospolitej z 6 lipca 2011 r.