Niektóre kary i odszkodowania mogą być kosztem

Rzeczpospolita (2011-07-19), autor: Ewelina Majewska-Howis , oprac.: GR

lip 19, 2011

Kary umowne i odszkodowania są wkalkulowane w ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Są one niejako podwójnym obciążeniem dla przedsiębiorcy, ponieważ ustawy o PIT i CIT wyłączają je z kosztów uzyskania przychodu – czytamy w Rzeczpospolitej.

Warto pamiętać, że nie każda kara umowna jest automatycznie wykluczana z kosztów obniżających podatek. Niektóre odszkodowania mogą mieć wpływ na wysokość podatku dochodowego. Wszystko zależy od rodzaju kary umownej oraz podstawy jej naliczania. Kary umowne i odszkodowania nie są bowiem kosztem uzyskania przychodu tylko w trzech przypadkach.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT i odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT nie można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów kar umownych powstałych z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonywanych robót i usług. Dodatkowo wykluczone jest zaliczanie do kosztów podatkowych kar z tytułu:

– zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad oraz

– zwłoki w usunięciu wad towarów albo w wykonywaniu robót i usług.

Ustawodawca wyłączył z kosztów wskazane kary, aby nie premiować nienależytego wykonania zobowiązania. To, że istotą tych regulacji jest wykluczenie z kosztów podatkowych kar związanych z wadami towarów i usług, a nie wszelkich kar zapisanych w umowie, potwierdzają liczne interpretacje fiskusa.

Przykładowo w piśmie z 4 listopada 2010 (IPPB3/423-596/10-4/GJ) Izba Skarbowa w Warszawie uznała za prawidłowe stanowisko spółki wliczającej do kosztów uzyskania kary za niezrealizowanie zamówień. Spółka działała w branży hazardowej i nie zrealizowała określonego w umowie ramowej poziomu zakupów ze względu na zmianę otoczenia prawnego w Polsce. Podpisała umowę zakupu automatów w celu zakupu najlepszych urządzeń, których wprowadzenie na rynek znacznie zwiększyło jej przychody i udział w całym rynku hazardowym. Zmiana prawa regulującego działalność hazardową, której spółka nie mogła przewidzieć zawierając umowę, wymusiła na niej ograniczenie działalności związanej z urządzaniem gier na automatach.
Sprzedający nałożył na nią karę umowną.

Izba skarbowa przychyliła się do stanowiska spółki i uznała, że kara ta nie mieści się w katalogu kar wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu. Ponadto izba uznała, że kara spełnia wszystkie przesłanki, aby zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodu, mianowicie: wydatki są rzeczywiste, właściwie udokumentowane oraz poniesione przez podatnika w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu.

Więcej w Rzeczpospolitej z 19 lipca 2011 r.