Pracownik przebywał i świadczył pracę w spółce matce na terytorium Niemiec od czerwca do listopada 2010. W tym okresie odprowadzaliśmy należne od wypłacanego mu wynagrodzenia składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w Polsce. Nie występowaliśmy jednak do ZUS o żadne dokumenty, aby uzyskać potwierdzenie, że on nadal podlega ubezpieczeniom w Polsce. Jednak w sierpniu nasza spółka matka z Niemiec zwróciła się, żeby dostarczyć jej takie dokumenty. Co możemy zrobić w tej sytuacji? – pyta czytelnik Rzeczpospolitej.
Jak odpowiada ekspert współpracujący z „Rz” aby taka osoba podlegała ubezpieczeniom w Polsce w czasie pracy w innym państwie, możliwość taka powinna zostać potwierdzona przez ZUS. Dokonuje tego, wydając zaświadczenie na druku A1 lub E101 – gdy oddelegowanie dotyczy pozaunijnych krajów EOG lub Szwajcarii.
Pracodawca powinien wystąpić o jego poświadczenie do właściwego terytorialnie oddziału ZUS. Dopiero na mocy tego zaświadczenia można odstąpić od ogólnej zasady, że pracownik podlega systemowi ubezpieczeń społecznych kraju, w którym wykonuje swoją pracę.
Aby ZUS mógł wydać zaświadczenie A1, muszą zostać spełnione warunki określone przez przepisy unijne dotyczące zarówno oddelegowania, pracodawcy, jak i pracownika. Po pierwsze, obowiązuje maksymalny okres, na jaki można wysłać podwładnego za granicę – wynosi on 24 miesiące. Po drugie, pracownik nie może być skierowany na miejsce innej osoby, której okres oddelegowania upłynął. Po trzecie, pracodawca powinien w kraju wysyłającym prowadzić znaczną część swojej działalności.
Jeśli wszystkie omówione kryteria zostały spełnione, firma powinna uzyskać zaświadczenie A1 z ZUS. Z zasady należy o nie wystąpić przed oddelegowaniem pracownika. Można jednak wystąpić o to zaświadczenie nawet po powrocie podwładnego do spółki.
Więcej w Rzeczpospolitej z 7 września 2011 r.