Nie każdy błąd płatnika oznacza zwrot nadpłaconych świadczeń

Rzeczpospolita (2014-04-09), autor: Alicja Dobrenko , oprac.: GR

kwi 9, 2014
ZUS, który zaniedbał wykonanie własnych działań polegających na dokładnym i merytorycznym sprawdzeniu przedkładanych dokumentów, za te zaniechania nie może obciążać strony. Nietrafny jest wówczas zarzut, że w wystawionych dokumentach w wyniku świadomego działania lub rażącego niedbalstwa podała dane istotne dla nabycia uprawnień z ubezpieczenia społecznego – czytamy w Rzeczpospolitej.

W 2002 r. ubezpieczony wystąpił do ZUS z wnioskiem o przyznanie prawa do renty, do którego dołączył dokumenty potwierdzające zatrudnienie w latach 1993-2001 oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu obejmujące okres od 1983 do 1992 r. Wskazywały one, że pracował na budowach eksportowych, ale nie zawierały szczegółowych informacji. Został więc zobowiązany do złożenia zaświadczenia od pracodawcy z dokładnymi danymi o okresach zatrudnienia, urlopach dewizowych i składkach. Dodatkowe zaświadczenie nadal było niepełne, ale kwestia ta nie była już dalej wyjaśniana.

We wrześniu 2002 r. ZUS wydał decyzję odmowną, podobnie jak cztery lata później, w czerwcu 2006 r., gdy pracownik po raz kolejny wnioskował o przyznanie prawa do renty. Decyzja ta została zmieniona wyrokiem sądów obu instancji i ZUS w marcu 2008 r. na mocy dokumentów złożonych przez ubezpieczonego w 2002 r. wydał decyzję. Również w 2008 r. przez podmiot umocowany przez płatnika składek wystawione zostało zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ubezpieczonego obejmujące okres od 1983 do 1996 r. Różniło się ono od wystawionego przez płatnika składek za okres od 1983 do 1992 r. wysokością wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego w czasie, kiedy pracował na budowach eksportowych.

W kwietniu 2009 r. ZUS, powołując się na art. 84 ust. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1442, dalej ustawa o sus), zobowiązał płatnika składek do zwrotu nienależnie wypłaconych ubezpieczonemu świadczeń od 1 czerwca 2006 r. do 31 marca 2009 r. oraz odsetek od tych wypłat od czerwca 2008 r. do kwietnia 2009 r. W uzasadnieniu tej decyzji ZUS wskazał, że zostały one wypłacone w zawyżonej wysokości, gdyż płatnik składek w wystawionym zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu podał błędne dane. Wyrokiem zapadłym w 2013 r. sąd okręgowy zmienił decyzję ZUS z kwietnia 2009 r. w ten sposób, że zwolnił płatnika składek z obowiązku zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń od czerwca 2006 r. do marca 2009 r. Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 20 lutego 2014 r. (III AUa 883/13) w całości podzielił stanowisko SO.

Więcej w Rzeczpospolitej z 25 marca 2014 r.