Zatrudniamy pracownika, któremu 31 stycznia 2014 r. wygasło orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Do tego dnia pracował w skróconym czasie pracy (siedem godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo). Nowe orzeczenie przedstawił nam 1 kwietnia 2014 r. Wynika z niego, że ustalony stopień umiarkowany datuje się od 1 lutego 2014 r., natomiast niepełnosprawność istnieje od 2006 r. Jeżeli od 1 lutego do 31 marca ta osoba pracowała w ośmiogodzinnym czasie pracy (nie miała orzeczenia i traktowaliśmy ją w tym okresie jako pełnosprawną), to czy należy jej wypłacić dodatek za pracę nadliczbową za dodatkową godzinę przepracowaną każdego dnia? – pyta czytelnik Rzeczpospolitej.
Tak – odpowiada ekspert współpracujący z dziennikiem „Rz”. Pracodawca musi wypłacić niepełnosprawnemu dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych za okres od 1 lutego do 31 marca 2014 r.
Zgodnie z ustawą z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o rehabilitacji) do osób niepełnosprawnych stosuje się odrębne zasady związane z czasem pracy. Na podstawie jej art. 15 ust. 1 czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę i 40 tygodniowo. Z kolei art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji wskazuje, że skrócony czas pracy przysługuje osobom zaliczonym do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jedynie na podstawie zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy wystawionego przez lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarza sprawującego opiekę nad tą osobą niepełnosprawną.
Od 10 lipca br. zacznie obowiązywać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 czerwca 2013 r. (K17/11). Na jego podstawie osobom ze znaczną lub umiarkowaną niepełnosprawnością skrócony czas pracy będzie przysługiwał z mocy prawa, od dnia przedstawienia orzeczenia, i nie będzie zależał od otrzymania zaświadczenia lekarskiego.
Ponadto niepełnosprawny nie może być zatrudniony w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. Porę nocną definiuje art. 1517 § 1 k.p. Co do zasady obejmuje ona osiem godzin między 21 a 7.
Natomiast pojęcie godzin nadliczbowych wyjaśnia art. 151 § 1 k.p. Zgodnie z tym przepisem pracą w godzinach nadliczbowych jest ta wykonywana ponad obowiązujące etatowca normy czasu pracy, a także ponad dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego go systemu i rozkładu czasu pracy ze względu na przesłanki określone w przepisie. U niepełnosprawnych skrócone normy czasu pracy będą tymi, których przekroczenie spowoduje pracę w godzinach nadliczbowych.
Osobie niepełnosprawnej przysługują uprawnienia pracownicze związane m.in. z czasem pracy odpowiednio od dnia, od którego niepełnosprawny został wliczony do stanu zatrudnienia niepełnosprawnych od dnia przedstawienia orzeczenia o inwalidztwie (art. 20C ustawy o rehabilitacji).
Tak – odpowiada ekspert współpracujący z dziennikiem „Rz”. Pracodawca musi wypłacić niepełnosprawnemu dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych za okres od 1 lutego do 31 marca 2014 r.
Zgodnie z ustawą z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o rehabilitacji) do osób niepełnosprawnych stosuje się odrębne zasady związane z czasem pracy. Na podstawie jej art. 15 ust. 1 czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę i 40 tygodniowo. Z kolei art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji wskazuje, że skrócony czas pracy przysługuje osobom zaliczonym do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jedynie na podstawie zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy wystawionego przez lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarza sprawującego opiekę nad tą osobą niepełnosprawną.
Od 10 lipca br. zacznie obowiązywać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 czerwca 2013 r. (K17/11). Na jego podstawie osobom ze znaczną lub umiarkowaną niepełnosprawnością skrócony czas pracy będzie przysługiwał z mocy prawa, od dnia przedstawienia orzeczenia, i nie będzie zależał od otrzymania zaświadczenia lekarskiego.
Ponadto niepełnosprawny nie może być zatrudniony w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. Porę nocną definiuje art. 1517 § 1 k.p. Co do zasady obejmuje ona osiem godzin między 21 a 7.
Natomiast pojęcie godzin nadliczbowych wyjaśnia art. 151 § 1 k.p. Zgodnie z tym przepisem pracą w godzinach nadliczbowych jest ta wykonywana ponad obowiązujące etatowca normy czasu pracy, a także ponad dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego go systemu i rozkładu czasu pracy ze względu na przesłanki określone w przepisie. U niepełnosprawnych skrócone normy czasu pracy będą tymi, których przekroczenie spowoduje pracę w godzinach nadliczbowych.
Osobie niepełnosprawnej przysługują uprawnienia pracownicze związane m.in. z czasem pracy odpowiednio od dnia, od którego niepełnosprawny został wliczony do stanu zatrudnienia niepełnosprawnych od dnia przedstawienia orzeczenia o inwalidztwie (art. 20C ustawy o rehabilitacji).
Więcej w Rzeczpospolitej z 13 czerwca 2014 r.