Podwójna sankcja za ten sam czyn wykluczona

Rzeczpospolita (2014-08-13), autor: Rzeczpospolita , oprac.: GR

sie 13, 2014
Od kilku lat prowadzę firmę. Ponieważ nie opłacałem składek, toczy się przeciwko mnie postępowanie sądowe w sprawie o wykroczenie. Czy jeśli zapadnie dla mnie niekorzystny wyrok, to ZUS wymierzy mi także dodatkową opłatę? – pyta czytelnik Rzeczpospolitej.

Nie – odpowiada dziennik „Rz”. W myśl obowiązujących przepisów nie jest to możliwe. ZUS musi wybrać sankcje, które mogą dotknąć płatnika składek w związku z nieopłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub opłacaniem ich w zaniżonej wysokości.

Najbardziej dotkliwa kara może zostać nałożona na płatnika składek przez sąd w przypadku, gdy zachodzą przesłanki do poniesienia przez niego odpowiedzialności na podstawie art. 218 par. la kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem osoba, która wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat.

Czyn płatnika polegający na niedopełnieniu obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie może być także uznany za wykroczenie, które podlega karze grzywny do 5 tys. zł. ZUS może również wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100 proc. nieopłaconych składek. Te dwie ostatnie sankcje wynikają z art. 98 i 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z uwagi na to, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 18 listopada 2010 r. (P 29/09, Dz.U. z 2010 r. nr 225, poz. 1474) orzekł, że przepisy dopuszczające stosowanie wobec tej samej osoby fizycznej za ten sam czyn odpowiedzialności za przestępstwo albo wykroczenie oraz jednoczesne wymierzenie jej dodatkowej opłaty przez ZUS są niezgodne z konstytucją, wprowadzono zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Weszły one w życie 31 maja 2012 r.

W myśl art. 24 ust. 1b tej ustawy w stosunku do płatnika składek będącego osobą fizyczną, skazanego prawomocnym wyrokiem za nieopłacenie składek lub opłacenie ich w zaniżonej wysokości, dodatkowej opłaty za ten sam czyn się nie wymierza. W razie wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie dotyczące nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości postępowania o wymierzenie dodatkowej opłaty płatnikowi składek będącemu osobą fizyczną za ten sam czyn nie wszczyna się, a wszczęte zawiesza się do dnia zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie (art. 24 ust. 1c).

Więcej w Rzeczpospolitej z 8 sierpnia 2014 r.