Nie wszyscy naraz skontrolują firmę

Rzeczpospolita (2015-07-03), autor: Marcin Nagórek , oprac.: GR

lip 6, 2015
Moja firma jest w trakcie kontroli urzędu skarbowego. Niedawno otrzymałem jednak zawiadomienie z ZUS o kontroli dotyczącej spraw ubezpieczeniowych, która w części miałaby pokrywać się z pierwszym badaniem. Czy mogą być równocześnie prowadzone dwie kontrole różnych organów? Czy gdy będę nieobecny w firmie, to ZUS powinien sam ustalić, czy są inne kontrole? Co się dzieje, gdy np. ten sam organ będzie prowadził jednocześnie dwa postępowania, które obejmą inne zagadnienia? – pyta czytelnik Rzeczpospolitej
 
Jak odpowiada ekspert współpracujący z dziennikiem „Rz” – zgodnie z art. 92a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 121 ze zm., dalej ustawa o sus) do kontroli płatnika składek będącego przedsiębiorcą stosuje się rozdział 5 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 672 ze zm., dalej ustawa).
Z jej art. 82 wynika, że nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy. Wyjątki od tej zasady opisują punkty 1-8. Przykładowo kontrolę uzasadnia bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia bądź środowiska naturalnego lub badanie dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Wśród tych wyjątków nie ma jednak przyzwolenia na łączenie kontroli różnych organów, np. podatkowych i ZUS.
Z art. 82 ust. 2 ustawy wynika, że jeżeli działalność gospodarcza przedsiębiorcy jest już objęta kontrolą innego organu, organ kontroli odstąpi od podjęcia czynności sprawdzających oraz może ustalić z przedsiębiorcą inny ich termin. Tym samym np. ZUS musi się wstrzymać z czynnościami do zakończenia badania firmy przez urząd skarbowy. Dopiero po jego wyjściu może przystąpić do weryfikacji interesujących go zagadnień.
Ponieważ czytelnik ma status mikroprzedsiębiorcy w rozumieniu art. 104 ustawy (zatrudnia mniej niż dziesięciu pracowników), to zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy czas trwania wszystkich kontroli u tego przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym co do zasady nie może przekraczać 12 dni roboczych.
Art. 84C ustawy zezwala przedsiębiorcy wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontroli czynności z naruszeniem przepisów, m.in. prowadzenia u niego więcej niż jednej kontroli. Robi to w terminie do trzech dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli przez kontrolującego, np. ZUS. Uruchomienie sprzeciwu wstrzymuje czynności kontrolne organu, którego takie weto dotyczy. Skutek ten następuje z doręczeniem kontrolującemu zawiadomienia o wniesieniu sprzeciwu do czasu jego rozpatrzenia.
Wniesienie sprzeciwu wstrzymuje też bieg czasu trwania kontroli od dnia tego kroku do dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia o odstąpieniu lub kontynuowaniu czynności kontrolnych (art. 84C ust. 9 ustawy) albo do dnia wydania postanowienia o odstąpieniu od czynności kontrolnych (art. 84C ust. 12 w zw. z ust. 9 pkt 1 ustawy).

Więcej w Rzeczpospolitej z 3 lipca 2015 r.