Chory, przebywający na zwolnieniu lekarskim, wyszedł z domu na zakupy (kupić coś do jedzenia). W tym czasie przyszła kontrola i go nie zastała. W pozostawionym w skrzynce na listy powiadomieniu, ZUS prosi o wyjaśnienia przyczyny nieobecności. Czy chory, który na zwolnieniu lekarskim ma wpisany kod 2 (oznaczający, że może chodzić), może bez ryzyka utraty świadczenia wyjść z domu, nie tylko do apteki, do lekarza, na zabiegi itp.? – pyta czytelnik Gazety Podatkowej
Jak odpowiada „GP” – ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, co zostanie potwierdzone w wyniku przeprowadzonej kontroli, traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Stanowi o tym art. 17 ust. 1 i 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372).
Ocena postępowania ubezpieczonego, który jest niezdolny do pracy z powodu choroby, gdy w zaświadczeniu lekarskim, w polu „Wskazania lekarskie” wystawionym np. na druku ZUS Z LA, lekarz leczący wpisze cyfrę 2 oznaczającą, że chory może chodzić, nie należy jednak do łatwych. Tym samym często wzbudza sporo kontrowersji.
Jak wyjaśnia ZUS na swojej stronie internetowej, adnotacja lekarza wskazująca, że chory może chodzić nie oznacza, że ubezpieczony w okresie zwolnienia lekarskiego od pracy może wykonywać uciążliwe czynności lub wykonywać pracę. Niezależnie czy lekarz wpisał zalecenie, zgodnie z którym chory musi leżeć lub też może chodzić, ubezpieczony niezdolny do pracy z powodu choroby może wykonywać jedynie zwykłe czynności życia codziennego oraz czynności związane z jego stanem zdrowia, np. może udać się na kontrolną wizytę lekarską, do apteki, czy po codzienne zakupy żywności. W sytuacji gdy z ustaleń kontroli wynika, że w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby ubezpieczony wykonywał czynności niezbędne dla zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, gdyż nie było innych domowników mogących te czynności wykonać (np. zakup podstawowych artykułów żywnościowych, realizacja recepty na leki itp.) nie można uznać, że ubezpieczony wykorzystywał zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego celem, nawet w przypadku adnotacji na zwolnieniu lekarskim „Chory powinien leżeć”.
Zatem w opisanym przypadku, przy założeniu, że chory udał się na zakupy podstawowych artykułów żywnościowych (a nie np. do galerii handlowej na kilkugodzinne zakupy), nie powinien mieć problemu z usprawiedliwieniem swojej nieobecności w trakcie przeprowadzanej kontroli a tym samym z zachowaniem prawa do świadczenia.
Więcej w Gazecie Podatkowej z 11 lipca 2016 r.