Jestem przedsiębiorcą. Podpisałem kontrakt ze sp. z o.o. Po pewnym czasie okazało się, że spółka ta znalazła się bez zarządu (wcześniej był on jednoosobowy). Z aktualnego odpisu z KRS wynika również, że nie ustanowiono żadnego prokurenta czy pełnomocnika. Spółka nie zapłaciła mi wynagrodzenia za wykonane prace budowlane, i to niebagatelną dla mnie kwotę ok. 60 tys. zł. Czy w tej sytuacji zasadne będzie wnoszenie powództwa o zapłatę przeciwko temu podmiotowi? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej
Tak – odpowiada ekspertka współpracująca z „DGP”. Czytelnik może wnieść pozew o zapłatę. Jeżeli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: sp. z o.o.) nie może prowadzić swoich spraw z braku zarządu, to sąd – np. w sprawie o zapłatę – powinien ustanowić dla niej kuratora. Taką osobę powołuje sąd rejestrowy właściwy dla siedziby spółki.
Kurator wyznaczony przez sąd powinien postarać się niezwłocznie o powołanie zarządu, a w razie potrzeby – o likwidację sp. z o.o.
Gdyby zaś spółka nie miała zarządu, a sąd nie zawiesił postępowania w celu zwrócenia się do właściwego KRS o powołanie kuratora dla niej, wtedy to postępowanie będzie dotknięte nieważnością. Sąd odwoławczy weźmie ten zarzut pod uwagę z urzędu (czyli bez jego podniesienia przez apelującego).
Przekładając powyższe na problem czytelnika: powinien on już w pozwie o zapłatę (ewentualnie w oddzielnym piśmie) wystąpić do sądu z wnioskiem o ustanowienie kuratora dla pozwanej sp. z o.o.
Konieczne jest jednak, aby wnioskodawca uprawdopodobnił, że spółka ta nie ma organu powołanego do jej reprezentacji. Nie jest tu wystarczające samo gołosłowne twierdzenie zgłaszającego. W tym konkretnym przypadku czytelnik powinien załączyć do wniosku aktualny odpis z KRS tej spółki, z którego będzie wynikało, że podmiot ten nie ma organu powołanego do reprezentacji. Jest to ważne, ponieważ w sytuacji, w której kurator zostanie ustanowiony w braku owego uprawdopodobnienia, uzasadniony będzie zarzut nieważności postępowania na skutek pozbawienia strony obrony swych praw (w opisywanym przypadku – przez pozwaną sp. z o.o.). Analogicznie należy potraktować przypadek, w którym – mimo wniosku powoda i istnienia ku temu przesłanek – sąd nie ustanowi kuratora.
Reasumując: brak organu powołanego do reprezentacji sp. z o.o. nie stoi na przeszkodzie, aby czytelnik zainicjował proces przeciwko niej. Trzeba jednak, najlepiej już w pozwie (ale brak jest przeszkód, aby nastąpiło to w oddzielnym piśmie), złożyć wniosek o ustanowienie kuratora dla owego podmiotu. Jeżeli kurator zostanie ustanowiony, to on będzie działał w imieniu tej spółki z o.o. Będzie sprawował swoją funkcję do chwili, aż powołany zostanie organ uprawniony do jej reprezentacji.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 17 października 2017 r.