Ze względu na zbyt niskie dochody i za wysokie koszty zlikwidowałem, prowadzony przez siebie sklep spożywczy. Przez 18 lat zatrudniałem w nim kobietę, która w momencie likwidacji ukończyła 50 lat. Przez sześć miesięcy pobierała ona zasiłek dla bezrobotnych. W okresie pobierania zasiłku nie otrzymała żadnej oferty zatrudnienia. Czy przysługuje jej prawo do wypłaty świadczenia przedemerytalnego w przypadku likwidacji pracodawcy? ZUS wydał decyzję odmowną. Czy ma rację? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – zatrudnienie przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną nie jest przeszkodą do otrzymania po jego zakończeniu świadczenia przedemerytalnego. Likwidacja pracodawcy w rozumieniu ustawy o świadczeniach przedemerytalnych obejmuje także osobę fizyczną, która w sposób formalny i trwały zaprzestała prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Analogiczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 22 kwietnia 2015 r., sygn. akt II UK 185/14. W opisywanym przypadku przedsiębiorca zakończył prowadzenie działalności gospodarczej, zlikwidował także majątek przedsiębiorstwa, w tym towar. Okoliczności te świadczą więc o formalnym i trwałym zakończeniu działalności, czyli likwidacji pracodawcy.
W świetle jednak art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy – w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy – ukończyła co najmniej 56 lat (kobieta) lub 61 lat (mężczyzna) i posiada okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Pracownica przedsiębiorcy nie spełnia zatem określonych w cytowanym przepisie przesłanek do uzyskania świadczenia przedemerytalnego. Z opisu problemu wynika mianowicie, że nie legitymuje się ona wymaganym stażem ubezpieczeniowym (wynosi on 18 lat), nie ukończyła ona także minimum 56 lat. Nie ma więc znaczenia, że przez sześć miesięcy pobierała ona zasiłek dla bezrobotnych, a w tym czasie nie odrzuciła ona bez uzasadnienia żadnej oferty zatrudnienia.
Istnieje zatem duże prawdopodobieństwo, że właściwy sąd w wyniku odwołania pracownicy czytelnika nie zmieni decyzji ZUS i nie przyzna jej świadczenia przedemerytalnego. Jak wskazano wyżej, ważne jest nie tylko zakończenie stosunku pracy w określonych okolicznościach, ale także spełnienie warunków stażowych i wiekowych.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 17 stycznia 2019 r.