– nie stawili się osobiście bez uzasadnionej przyczyny, mimo że byli do tego zobowiązani, lub

– bezzasadnie odmówili złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin lub udziału w innej czynności, lub

– bez zezwolenia tego organu opuścili miejsce przeprowadzenia czynności przed jej zakończeniem – mogą zostać ukarani karą porządkową do 2600 zł.

Zasady te stosuje się też odpowiednio do osoby, która wyraziła zgodę na powołanie jej na biegłego, a także do osób trzecich, które bezzasadnie odmawiają okazania przedmiotu oględzin, oraz do uczestników rozprawy, którzy poprzez swoje niewłaściwe zachowanie utrudniają jej przeprowadzenie.

Zastosowanie kary porządkowej jest możliwe wtedy, gdy podatnik bezzasadnie odmawia określonych zachowań. Potwierdza to wyrok WSA w Szczecinie z 23 października 2008 r. (I SA/Sz 389/08). Sąd orzekł w nim, że „bezzasadna odmowa udzielenia wyjaśnień stanowi jedną z faktycznych przesłanek (obok m.in. odmowy udziału w innej czynności) do stosowania kary porządkowej”.

Urzędnicy przy wymierzaniu kary muszą się liczyć z pewnymi ograniczeniami. Jak wynika bowiem z wyroku WSA w Krakowie z 2 kwietnia 2009 r. (I SA/Kr 144/09) „organ podatkowy nie może ukarać podatnika, który nie zgłosił się na przesłuchanie w charakterze strony. Zastosowanie kary porządkowej zostało wyłączone wprost w stosunku do przesłuchania strony.” Jest to niemożliwe, bo z art. 262 ordynacji podatkowej wynika wprost, że tego środka przymusu nie stosuje się w przypadku przesłuchania strony w trybie art. 199.