Czas pracy: praca w nocy oraz w niedzielę i święto

Rzeczpospolita (2010-07-15), autor: Maciej Kasperowicz , oprac.: GR

lip 16, 2010

Wykonywanie pracy nocnej w myśl przepisów k.p. (art. 1517 k.p.) obejmuje osiem godzin pomiędzy 21 a 7. Osobą pracującą w nocy jest pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej trzy godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną.  Czas pracy takiej osoby nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

W stosunku do niektórych grup pracowników zabronione jest świadczenie pracy w nocy. Możliwa jest sytuacja, w której pracodawca może skierować podwładnego do pracy w porze nocnej, ale tylko za zgodą pracownika lub po wyrażeniu zgody przez lekarza.

Pracownikowi wykonującemu zadania w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. Ten odrębny przepis to ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Dodatek ten należy się każdej osobie pracującej w nocy, bez względu na to, czy jest ona zaliczana do pracowników pracujących w nocy, czy też nie. Natomiast pracownikowi stale wykonującemu pracę w porze nocnej poza zakładem pracy, zamiast dodatku może być wypłacany ryczałt, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej. Wprowadzenie ryczałtu wymaga zgody pracownika.

Za pracę w niedzielę i święto uważa się pracę wykonywaną między godziną 6 w tym dniu a godziną 6 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Praca w niedziele i święta, aby była dopuszczalna, musi być przewidziana w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy, a jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie ma obowiązku ustalania regulaminu pracy, to praca w niedziele i święta może być przewidziana w obwieszczeniu, o którym mowa w art. 150 par. 1 k.p.

Pracownik może wykonywać zadania na rzecz przełożonego w niedzielę lub święto tylko w określonych przypadkach.

Wykonywanie pracy w placówkach handlowych w dniach, które jako święta z mocy odrębnych przepisów są dniami wolnymi od pracy, jest niedozwolone. W sytuacji gdy w niedzielę jednocześnie przypada święto, wówczas decydujące znaczenie ma fakt, iż jest to dzień świąteczny, wobec czego praca placówek handlowych jest wykluczona.

Pracownikowi wykonującemu pracę w niedzielę lub święta pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy (art. 15111 k.p.). Ponadto osoba wykonująca zadania na podstawie umowy o pracę powinna korzystać co najmniej raz na cztery tygodnie z niedzieli wolnej od pracy.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 15 lipca 2010 r.