Przedawnionych wierzytelności nie uwzględnisz przy rozliczeniu podatkowym

Rzeczpospolita (2010-08-12), autor: Małgorzata Lamch , oprac.: GR

sie 13, 2010

Dopóki nieściągalne należności od kontrahentów się nie przedawnią, dopóty można próbować zrekompensować swoje straty, zaliczając je do kosztów podatkowych. Z chwilą przedawnienia jest to wykluczone.

Jak donosi Rzeczpospolita, przedawnienie wierzytelności zgodnie z kodeksem cywilnym polega na tym, że po upływie wskazanego w przepisach terminu dłużnik ma prawo odmówić spełnienia świadczenia, podnosząc zarzut przedawnienia skierowanego przeciw niemu roszczenia. Gdy dłużnik będzie bronić się przedawnieniem przed sądem, ten musi powództwo przeciwko niemu oddalić. Sądy uwzględniają przedawnienie tylko na zarzut pozwanego.
Przedawnienie wierzytelności nie oznacza jej umorzenia.

Wierzytelność ta nadal istnieje, tylko nie można liczyć na pomoc państwa działającego poprzez sądy i komorników w wyegzekwowaniu należności. Gdy nasz wierzyciel sam dobrowolnie zapłaci przedawnioną należność, nie ma prawa potem żądać jej zwrotu.

Przedawnione wierzytelności nie są kosztami uzyskania przychodów, nawet jeśli wcześniej zostały zarachowane jako przychód należny. Konsekwencją takich przepisów jest to, że wierzyciel nie może zaliczyć do kosztów podatkowych żadnej części przedawnionej wierzytelności, a ponadto musi opodatkować (podatkiem dochodowym) przychód, którego de facto nie otrzymał.

Gdy przedawniają się wierzytelności na które wcześniej podatnik utworzył odpis aktualizujący uznany za koszt podatkowy, należy doliczyć kwotę stanowiącą równowartość tego odpisu do przychodów z działalności gospodarczej.

Dla dłużnika przedawnienie zobowiązania również nie jest korzystną sytuacją. Wartość przedawnionego długu jest bowiem dla niego przychodem z działalności gospodarczej.
 
Jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, to termin przedawnienia wynosi dziesięć lat, natomiast dla roszczeń o świadczenia okresowe i roszczeń związanych z działalnością gospodarczą – trzy lata.

Należy pamiętać o tym, że okres przedawnienia roszczeń z tytułu sprzedaży w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wynosi dwa lata. Istotne jest również to, że terminów przedawnienia nie można zmienić na podstawie umowy zawartej między stronami. Jeśli natomiast nasz kontrahent ma siedzibę za granicą, to wówczas nie można być pewnym, że do przedawnienia wierzytelności będą miały zastosowanie przepisy obowiązujące w Polsce.

Więcej w Rzeczpospolitej z 12 sierpnia 2010 r.