Jak donosi Gazeta Wyborcza w połowie czerwca rząd wysyłał do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zmienia on warunki uprawniające do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.Zmiana jest korzystna dla osób z długim stażem pracy.

Projekt przewiduje, że jeżeli kobieta ma 30-letni staż, a mężczyzna 35-letni, to dostają rentę bez konieczności udowadniania 5 lat stażu pracy w ciągu 10 lat, licząc od złożenia wniosku. Dziś spełnienie takiego warunku jest konieczne.

Przy naliczaniu przyszły rencista musi wykazać:

– 10 lat kalendarzowych (kiedy najlepiej zarabiał) z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym stara się o rentę, albo:

– dowolne 20 lat kalendarzowych z całego okresu ubezpieczenia do roku poprzedzającego ten, w którym składa wniosek.

ZUS bierze też pod uwagę tzw. kwotę bazową. Jest to przeciętne wynagrodzenie pomniejszone o składki na ubezpieczenie społeczne. I tak wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi:

– 24 proc. kwoty bazowej,

– po 1,3 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

– po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych,

– po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok brakujący do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat.

Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 75 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

W marcu najniższa emerytura oraz najniższa renta rodzinna i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy zostały zwaloryzowane.
Wysokość rent wynosi dziś:

– najniższa renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna- 728,18 zł,

– z tytułu częściowej niezdolności do pracy- 560,13 zł brutto,

– z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową – 873,82 zł brutto,

– z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową – 672,16 zł brutto,

– socjalna- 611,67zl brutto.

Osoby na rencie z tytułu niezdolności do pracy (podobnie jak na rencie rodzinnej) mogą dorabiać, ale muszą uważać na limity. Jeśli bowiem je przekroczą i zarobią więcej, stracą część – lub nawet całe świadczenia.
Bezkarnie można dorobić do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (od 1 czerwca 2011 r. to 2426,50 zł brutto). Po przekroczeniu tego progu emerytura jest zmniejszana o kwotę, o jaką przekroczyliśmy limit.

ZUS nie może nam zbyt dużo potrącić. Maksymalnie:

– 503,82 zł – z renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,

– 377,89 zł – z renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Jeśli limit dorabiania zostanie przekroczony o 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia (obecnie 4506,30 zł brutto), ZUS wstrzymuje wypłatę renty. Nie dostaniemy więc ani złotówki.
Nie zmniejsza się ani nie zawiesza w razie osiągania przychodu następujących świadczeń:

– rent inwalidy wojennego i rent rodzinnych po tym inwalidzie,

– rent inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą woj skową, i rent rodzinnych po tym inwalidzie.

Nie wiadomo, kiedy nowe prawo wejdzie w życie. Najprawdopodobniej po wyborach.

Więcej w Gazecie Wyborczej z 26 lipca 2011 r.