Z ostatniej wersji przepisów – zgodnie z zapowiedziami rządu – usunięto rozwiązania, które miały ograniczyć uprawnienia pracownicze. Na przykład możliwość wysyłania pracowników na przymusowe urlopy (bez ustalania terminu) będzie dotyczyć tylko zaległego wypoczynku w maksymalnym wymiarze 30 dni. Pierwotnie pracownik miałby w ten sposób wykorzystywać także połowę urlopu tegorocznego (jeśli firma by tak zdecydowała).

 

Związki zawodowe są krytyczne. – Wypoczynek ma służyć regeneracji sił pracownika. Jego wykorzystywanie do celów ekonomicznych pracodawcy jest sprzeczne z przeznaczeniem. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika jednak, że firma ma prawo jednostronnie udzielać zaległego urlopu i pracodawcy realizują to uprawnienie. Sens proponowanej zmiany jest więc niejasny i podaje w wątpliwość dotychczasową praktykę – wskazuje dr Jakub Szmit z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, ekspert NSZZ „Solidarność”.

 

W ostatniej wersji projektu nie znalazły się też przepisy, które zakładały nowy, szybki tryb wypowiadania umów bez konieczności wypłaty odpraw i przeprowadzania procedury zwolnień grupowych. – Dobrze, że zrezygnowano z takich zmian. Przyjęte wcześniej przepisy antykryzysowe przewidują narzędzia, które mają ułatwiać firmom utrzymanie miejsc pracy. Ułatwianie zwolnień by im zaprzeczało – ocenia dr Szmit. 

 

Nowe regulacje mają jedynie ograniczyć wysokość odpraw. Jeśli pracodawca odnotuje odpowiedni spadek obrotów lub wzrost obciążenia funduszu płac, będzie musiał wypłacić zwalnianym maksymalnie 10-krotność płacy minimalnej (czyli 26 tys. zł). Wiele wskazuje, że w ten sposób rząd chce ułatwić funkcjonowanie spółek Skarbu Państwa, bo to ich pracownicy mogą liczyć na hojne odprawy. 

 

Z punktu widzenia pracodawcy istotna jest możliwość zawieszenia odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i wypłat świadczeń urlopowych. Warunkiem jest porozumienie ze związkami zawodowymi.

 

Nowe przepisy przewidują też m.in. zmiany w dopłatach do pensji z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Mają one przysługiwać także na pracowników, którzy nie zostali objęci przestojem lub skróconym czasem pracy. Projekt przewiduje możliwość szybkiego wypowiadania umów o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy (z zachowaniem siedmiodniowego terminu) oraz doprecyzowuje zasady świadczenia pracy zdalnej (m.in. możliwość jej odwołania przez pracodawcę w każdej chwili). Zrezygnowano z określania dodatku od firmy, gdy pracownik korzysta z własnego sprzętu do wykonywania zadań służbowych.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 4 maja 2020 r.