Jak odpowiada ekspert współpracujący z DGP – należy odwołać się do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Na uwagę zasługuje przede wszystkim art. 6 tego aktu, który zawiera katalog tytułów prawnych związanych z obowiązkiem podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W orzecznictwie sądowym podkreśla się przy tym, że jest to katalog zamknięty, co oznacza, że nie będą podlegać obowiązkom ubezpieczeniowym osoby tam niewymienione. Dodać również należy, że przepisy ustawy systemowej nie uzależniają objęcia określonej osoby ubezpieczeniami społecznymi w zależności od obywatelstwa lub miejsca zamieszkania. 

 

Z okoliczności faktycznych wynika, że firma zamierza nawiązać współpracę z przedsiębiorcą zagranicznym, tj. spółką ukraińską. Co istotne, spółka ta zatrudnia własnych pracowników, zapewne z uwzględnieniem wymogów prawa ukraińskiego. Nie ma podstaw do przyjęcia, aby w takim przypadku dla polskiej firmy powstał obowiązek w zakresie ubezpieczeń społecznych z racji wykonywania pracy przez pracowników spółki ukraińskiej. Byłoby tak wówczas, gdyby polskie przedsiębiorstwo samo zawarło umowę o pracę z cudzoziemcami. Istotne dla objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych jest bowiem zawarcie z polskim podmiotem np. umowy o pracę, czyli umowy powodującej powstanie obowiązku ubezpieczeń społecznych oraz wykonywanie pracy w ramach tej umowy na obszarze Polski.

 

Odpowiedzi na podobne pytanie udzielił ZUS w piśmie z 14 marca 2018 r. (znak WPI/200000/43/138/2018). Organ wyjaśnił w nim, że na przedsiębiorcy krajowym nie będzie spoczywał obowiązek składkowy za obywateli państwa obcego, tj. pracowników podmiotu zagranicznego. Dodatkowo zaakcentowano, że będzie to wynikać z braku stosunku prawnego łączącego wnioskodawcę bezpośrednio z pracownikami innego podmiotu. Stosunek taki występuje bowiem między tymi osobami (obywatelami Ukrainy) a spółką ukraińską. Takie zaś powiązania organizacyjne nie wpisują się we wskazane przepisy ustawy systemowej.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 3 września 2020 r.